Arıcılar Birliği Başkanı Sahte Bal Üreticisi Mi Çıktı

0
2040
bal

Tarım Bakanlığı’nın yayımladığı listede yer alan onlarca sahte bal markası arasından bir tanesi dikkat çekti

Arıcılar Birliği Başkanı sahte bal üreticisi mi çıktı

Tarım Bakanlığı son yıllarda yaptığı denetimler ile gıda ürünlerinde yapılan sahtecilikleri firma isimleri ile yayınlayarak teşhir ediyor. 12 Ekim 2019 ‘da yayınlanan yeni listede yine et ürünlerinden süt ürünlerine kadar geniş bir liste yer aldı. Gazete Duvar‘dan Sadık Güleç‘in haberine göre, yayınlanan bu listede çeşitli bal firmalarına ait ürünler de vardı. Tarım Bakanlığı’nın sitesinde yayımlanan listede yer alan onlarca sahte bal markası arasından bir tanesi dikkat çekti. Yapılan incelemelere göre “Fer Süzme Çiçek Balı” nın sahte olduğu saptanmıştı.

Fakat bu markayı diğerlerinden ayıran nokta ise Fer Bal üreticisi, Melis Arı Çiftliği sahibi Selçuk Solmaz‘ın aynı zamanda Ankara Arıcılar Birliği Başkanı olmasıydı. Yani piyasada sahte bala karşı mücadele etmesi gereken Ankara Arıcılar Birliği Başkanı’nın sahibi olduğu firma piyasaya sahte bal sürüyordu.

Gazete Duvar‘ın ulaştığı, Melis Arı Çiftliği şirket sahibi ve Ankara Arıcılar Birliği başkanı Selçuk Solmaz “Kırk yıllık firmayız. Böyle bir komployu hak etmedik. Hukuk departmanı ile konuşarak bir kaç gün içinde bu konuda bir açıklama yapacağız.” dedi. Solmaz gerekli araştırmayı yaptıktan sonra bakanlığın yayınladığı listede yer almaları ile ilgili her türlü soruyu cevaplandıracaklarını belirtti.

GERÇEK BALIN MALİYETİ

Kendisi de amatör olarak arıcılık yapan gazeteci Sadık Güleç, bal üretimi ve arıcılık hakkında dikkat çeken bilgiler veriyor.

“Yakın zamana kadar çeşitli televizyon kanallarında 10 kutusu 100 liraya satılan bal reklamları yayınlanırdı. Son zamanlarda bu reklamlar azalma gösterse de yayınlanmaya devam etmekte. Yani kilosu 10-15 TL’ye gelen ballar satılıyor. Bir balın kilo başına satış fiyatının ne olduğunu saptamak zor. Ancak minimum bir fiyat verilebilir. Bunun nedeni ise çok değişik bal türlerinin olması. Örneğin Trakya’ya giden gezgin arıcılar, ayçicek tarlalarında on beş gün gibi kısa sürede, şartlar da uygunsa iyi bir ürün elde edebilirler. Fakat ayçicek balı çok kaliteli görülmediğinden fiyatı düşüktür. Ancak yine de bu günlerde 50 liranın altına düşmez. Eğer gezginci arıcılık yapıyorsanız kovanlarınızı önce ilkbaharda çiçek balı, sonra ayçiceği sonbaharda ise çam balının üretildiği yerlere götürerek bir sezonda birkaç defa ürün alabilirsiniz. Bu elbette sabit bir arıcıya göre daha çok üretmeniz anlamına gelir. Fiyatı da düşürür. Ama Anzer gibi marka değeri olan ve az üretilen bir bal almak isterseniz bu yılın fiyatı bin liraydı.

SAHTE BAL NEDİR?.

Sahte bal üretiminin yöntemlerine değinen Sadık Güleç: “Peki sahte bal nedir ve nasıl yapılıyor? Bu konuda yurdumuz insanının ufkunun çok geniş olduğunu aktarmak gerekiyor. Genel olarak sahte bal arının doğadan toplaması gereken nektarın dışarıda şerbet şeklinde verilmesi olarak algılanıyor. Her ne kadar en çok uygulanan yöntem bul olsada çok değişik bal yapma yöntemleri var. Beş yıldır amatör düzeyde arıcılık yapan bir arıcı olarak şimdiye kadar karşımıza çıkan yöntemleri aktarmakta fayda var.”

Balda prolin miktarı önemli

“Bir balın sahte olup olmadığı gıda laboratuarlarında ölçülen Prolin miktarı ile saptanıyor. Bu aynı zamanda balın kalitesini gösteren bir ölçüt. Prolin sadece balda bulunan, protein içindeki bir amino asit. Başka hiçbir gıdada bulunmuyor. Tarım Bakanlığı önce kilogram başına prolin miktarını 180 olarak belirledi. 2014 yılında ise prolin miktarını 300mg-kg olarak belirledi. Yani 300 prolin’in altındaki her bal sahte bal olarak sayıldı. Örneğin Türkiye’nin en değerli balı sayılan Anzer balının prolin miktarı her yıl yapılan ölçümlerde 1200 ila 1400 arasında çıkıyor. Yurt dışında üretilen ballara prolin miktarı yazılıyor. Tabii  her yüksek prolinli balın fiyatı da ona göre belirleniyor. Bizde firmaların çoğunluğu prolin miktarını yazmıyor. Yani bal üretmek için şerbet verilen kovanların ballarında prolin miktarı çok düşük çıkıyor.”

Tek sorun şerbet değil

Sadık Güleç balda sahtecilik yapmanın tek yolunun şerbet katmak olmadığını söylüyor. “Sahte bal üretenler prolin meselesini de aşmanın bir yolunu bulmuş. Melis Arı Çiftliği’nin ürettiği Fer Bal’da prolin miktarına yer verilmezken şeker oranının yüksekliğine vurgu yapılmış.

arıcılık
Arıcılık

Yani Bakanlık prolin miktarı yeterli olsa da bu ürüne dışarıdan şerbet katılmış diyor. Bunun yöntemle sahte bal üretmek isteyen kişinin elinde, örneğin 800 prolin içeren bir teneke bal var. Aynı oranda yoğun şeker katılmış şerbeti katıyor. Prolin miktarı 400mg-kg’ya düşüyor. Yani laboratuara girse dahi prolin miktarı 300’ün üzerinde çıktığı için bal sahte görülmüyor. Ama anlaşıldığı kadarı ile bakanlık bunu tespit etmeninde yolunu bulmuş.

Kovanlara şerbet koyulur mu?

“Bu arada tüketicide oluşan bir yanlış algının altını çizmek gerekiyor. Bir arıcıya ilk sorulan “şerbet veriyor musunuz” sorusudur. Elbette arıya şerbet verilir. Zayıf kovanlara, kıştan çıkışta stoğu kalmayan arılara az miktarda şerbet verilir. Bütün arıcılar “bal akımı” denilen döneme hazırlanır. Bu dönem ise bölgeden bölgeye zamanı değişse de on beş gün ile bir aylık bir süredir. Bu zaman dilimine güçlü bir kovanla girmek için ana arının yumurtlamasını sağlamak için şerbet verilir. Şerbeti bal akım zamanından önce keserseniz sorun olmaz. Ayrıca bilinenin tersine kristalize olan yani şekerlenen bal sahte bal değildir. Aksine bal akım döneminde şerbet verilen kovanların ürettiği sahte bal şekerlenmez.”